Jednym z największych wyzwań rodzicielstwa jest stanięcie w sytuacji bycia oszukanym przez własne dziecko, np. wtedy, gdy podbiera Ci ono pieniądze z portfela. I nie chodzi tu wcale o straty materialne. Te są do nadrobienia. Najbardziej bolesnym dla rodzica jest sam fakt nadwyrężenia zaufania i poczucie wielkiego zranienia. A w tym przypadku oszustwo jest o tyle bardziej bolesne, że dopuściła się go osoba najbliższa. Jak sobie radzić z taką sytuacją? Co zrobić, by odbudować zerwaną relację?
Na początku warto uświadomić sobie, dlaczego dziecko kradnie nam pieniądze. Odpowiedź z pewnością nie zmniejszy bólu. Da jednak zrozumienie pewnych kwestii i podsunie rozwiązania.
Dlaczego dzieci kradną pieniądze?
- Kradzież jako impuls
Dzieci kradną, ponieważ nie mogą opanować chęci posiadania czegoś, jakiegoś dobra materialnego, które jest dla nich wartościowe. Zwłaszcza jeśli daną rzecz mają rówieśnicy. W takich przypadkach warto porozmawiać z dzieckiem o priorytetach. Wyjaśnić, jak może gromadzić fundusze, by w przyszłości kupić sobie to, o czym marzy. Koniecznie należy podkreślić, że kradzież jest zła i w żaden sposób nie rozwiązuje problemów.
- Kradzież jako potrzeba zwrócenia na siebie uwagi rodzica
Dzieci kradną, by zwrócić na siebie naszą uwagę. Gdy za dużo pracujemy. Gdy pochłaniają nas sprawy innych domowników. Gdy nie spędzamy z dzieckiem czasu. Niezależnie od wieku nasze pociechy stale potrzebują naszego zainteresowania i naszej uwagi. Jeśli tego nie dostaną, będą szukać naszej miłości poprzez ryzykowne zachowania. Jeśli odkryjesz, że Twoje dziecko kradnie z tego powodu, warto zadbać o wspólny czas razem. Popracujcie też nad komunikacją. Warto uczyć dziecko wyrażania swoich potrzeb wprost.
- Kradzież jako sygnał poważnych problemów
Bywa jednak i tak, zwłaszcza w przypadku nastolatków, że podbieranie pieniędzy rodzicom wynika z poważnych kłopotów, w jakich znalazło się dziecko. Mogą to być wszelkiego typu uzależnienia, takie jak alkohol, narkotyki czy dopalacze. Może to być wpływ nieodpowiedniego środowiska. W takich sytuacjach warto udać się po pomoc do specjalisty. Warto też zainwestować swoje siły w odbudowanie utraconej relacji. To zawsze przynosi efekty.
Jak radzić sobie z emocjami, gdy dziecko kradnie pieniądze?
Kolejną ważną kwestią w problemie bycia okradanym przez własne dzieci jest sprawa emocji rodzica. Gdy odkrywamy, że nasze dziecko kradnie, na początku czujemy szok i niedowierzanie. Początkowe emocje dość szybko przechodzą w gniew. Ogarnia nas wściekłość. Jak ono mogło to zrobić? Szukamy winnych. Może to ja coś zrobiłe(a)m nie tak? Może to zbyt pobłażliwe wychowanie dziadków? Może to wpływ nowej szkoły? Spirala oskarżeń nakręca się. Poczucie złości i wstydu narasta. A rozwiązania nie widać. Teraz już tylko krok do awantury, krzyków i wzajemnego oskarżania się. Co zrobić, by uniknąć burzy?
Po pierwsze, poczuj to.
Zatrzymaj się. Wycisz. Wyjdź z domu. Spacerując ulicami miasta, zajrzyj w głąb siebie, pod wzburzone morze Twojego gniewu. Co tam znajdujesz? Pod gwałtownym gniewem, którego doświadczasz, siedzi skulony jak zbity pies swój Twój smutek. Smutek z powodu zranienia. Z powodu poczucie oszukania. Z powodu zerwanej relacji. Pozwól sobie na ten smutek. Pozwól sobie na łzy.
Po drugie, wejdź w buty swojego dziecka
Daj sobie czas, by popatrzeć na zaistniałą sytuację oczami Twojego dziecka. Chociaż to bardzo trudne, spróbuj wejść w jego buty. Zobacz, czy dziecko ma trudny czas w szkole? Czy przeżywa odrzucenie przez swoich znajomych? Czy coś nietypowego nie działo się ostatnio z dzieckiem? Przyjrzyj się też sobie. Czy poświęcasz czas swojemu dziecku? Czy nie jesteś zbyt zapracowany/a? Czy nie wydarzyło się w rodzinie coś, co zachwiało Waszym poczuciem bezpieczeństwa?
Chcę Ci uświadomić, że Twoje dziecko nie jest godnym pożałowania kryminalistą. Dzieci bardzo rzadko kradną z wyrachowania. Za ich zachowaniem zawsze stoi coś, co chcą nam powiedzieć w tak nieumiejętny sposób. Twoim zadaniem jest zamienić się w detektywa i spróbować znaleźć przyczynę, zanim wydasz wyrok i zmiażdżysz Waszą relację.
Po trzecie, zdobądź się na szczerą rozmowę
Gdy opadną pierwsze emocje, wtedy jest czas na konstruktywną rozmowę. Szczerą. Bez wzajemnego oskarżania i etykietowania. Rozmowę pełną empatii, ale i stanowczości. Jak powinna przebiegać ta rozmowa z dzieckiem?
▶ Opisz fakty. Wszystko tak, jak było. Dbaj o używanie rzeczowego języka, bez emocjonalnych wtrętów np.:
„Miałem w portfelu 150 złotych. Portfel położyłem na stole i wyszedłem do kuchni. W pokoju byłeś ty. Gdy wróciłem po portfel, w środku nie było pieniędzy. A Ty następnego dnia kupiłeś sobie grę.”
▶ Powiedz o swoich emocjach. Skup się na komunikacie typu ja, np.
„Gdy zobaczyłam brak pieniędzy w portfelu, poczułam żal, smutek, gniew; było mi przykro, gdy uświadomiłam sobie, że wziąłeś moje pieniądze.„
▶ Zapytaj dziecko, co o tym myśli. Zapytaj, czy może Ci powiedzieć, dlaczego postąpiło w dany sposób, co czuje. Uważnie wysłuchaj. Nie przerywaj.
▶ Wyznacz dziecku wyraźne granice, czyli powiedz, co było złego w jego zachowaniu, jakie to spowodowało konsekwencje dla Ciebie i Waszej relacji; możesz wspomnieć o prawnych konsekwencjach kradzieży. Powiedz, czego oczekujesz w przyszłości.
▶ Wraz z dzieckiem ustalcie sposób zadośćuczynienia, np. potrącenie danej kwoty z kieszonkowego.
▶ Celem rozmowy z dzieckiem jest uświadomienie mu, że źle postąpiło oraz danie poczucia, że mimo wszystko nie straciło Twojej miłości i uwagi. Wasza więź została nadszarpnięta, jednak sytuacja jest do naprawienia. To wymaga od Ciebie dużej dojrzałości i spokoju, co osiągniesz, reagując niejako na chłodno. Gdy emocje nieco się wyciszą.
Bycie okradanym przez własne dzieci to nic przyjemnego. A co gorsza poszkodowane są zawsze dwie strony. Jednak taka sytuacja nie jest sprawą bez wyjścia. Kluczem do porozumienia okazuje się dobra wola rodzica i dziecka oraz szczera rozmowa. Pamiętaj, jako rodzic możesz przeciwdziałać tego typu zachowaniom na przyszłość. Dbaj zatem o budowanie dobrej relacji ze swoim dzieckiem oraz ucz dziecko oszczędzania i panowania nad chwilowymi zachciankami.
Bardzo trudny temat, ale również uważam, że szczera rozmowa jest w tym przypadku podstawą. Naskakiwanie czy wyzywanie na dziecko może spowodować, że zamknie się ono w sobie 🙁
Co zrobić jak po pewnym czasie sytuacja się powtórzy. Mimo że już wszystko było dobrze
Agnieszko, w tej sytuacji proces należy powtórzyć i szukać przyczyny kradzieży pieniędzy.
Moją wnuczką 12 letnia kradnie rodzicom pieniądze z obserwacji sądzę że wnuczka ma syndrom dziecka odrzuconego w domu i w szkole co robić?
Mileno, tu chyba nie jestem w stanie pomóc. Zdecydowanie stawiałabym na dialog i szczęrą rozmowę z dzieckiem. Dodatkowo polecam udać się z dzieckiem do Poradni Psychologiczno-pedagogicznej. Dziękuję za komentarz i pozdrawiam serdecznie